- Odsłon: 23
Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego podstawowe informacje
Witamy na stronie serwisu zawierającego wyczerpujące informacje na temat Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. Szczególnie zapraszamy do działu FAQ, w którym można znaleźć odpowiedzi na wiele pytań nurtujących osoby związane z tematyką bezpieczeństwa pożarowego lub zarządzające budynkami.
Wymóg opracowania Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego.
Instrukcje bezpieczeństwa pożarowego są dokumentami, który należy opracować dla wszystkich budynków z wyjątkiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych (kategoria ZL IV), jeśli kubatura brutto takiego budynku lub strefy pożarowej przekracza 1000 m3. Dla budynków inwentarskich kubatura brutto przekraczająca 1500 m3 zobowiązuje do opracowania Instrukcji. Jeśli w budynku występuje strefa zagrożenia wybuchem, to niezależnie od jego kubatury należy opracować Instrukcję.
W przypadku obiektów niebędących budynkami Instrukcję należy zapewnić, jeśli powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1000 m2. Zgodnie z Prawem budowlanym do takich obiektów można zaliczyć: budowle ziemne, hydrotechniczne, zbiorniki, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, budowle sportowe.
Właściciele i zarządcy budynków często nie są świadomi obowiązku dotyczącego zapewnienia Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego lub w ramach oszczędności finansowych nie opracowują tego dokumentu. Niezależnie od przyczyn z powodu, których brak jest Instrukcji, stan taki trwa zwykle do czasu przeprowadzenia czynności kontrolno-rozpoznawczych przez Państwową Straż Pożarną w związku z kontrolą okresową lub w przypadku potrzeby uzyskania opinii o spełnianiu wymagań z zakresu ochrony przeciwpożarowej. W ramach takiej kontroli przeprowadzona zostanie zawsze weryfikacja Instrukcji, jej aktualności i zgodność z wymaganiami rozporządzenia.
Potrzeba posiadania Instrukcji może pojawić się w przypadku ubezpieczania budynku. Ubezpieczyciel może obniżyć wysokość składki, biorąc pod uwagę zmniejszenie ryzyka poprzez uregulowanie kwestii bezpieczeństwa pożarowego w Instrukcji ppoż. W tym przypadku należy wziąć także pod uwagę sytuacje, kiedy dochodzi do strat w wyniku pożaru, a wymagania z zakresu ochrony przeciwpożarowej nie są spełnione, np. nie ma Instrukcji. Może to być podstawą do niewypłacenia odszkodowania przez instytucję ubezpieczającą.
Należy liczyć się także z odpowiedzialnością karną, kiedy w następstwie pożaru lub innych zagrożeń dochodzi do dużych strat materialnych, utraty zdrowia lub życia, a wymagania ochrony przeciwpożarowej nie są spełnione. W sytuacji takiej organy prowadzące dochodzenie mogą pociągnąć do odpowiedzialności podmioty odpowiedzialne za spełnienie wymogów prawnych w tym zakresie. W związku z tym w zależności od sytuacji właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu, który nie zapewnia instrukcji bezpieczeństwa pożarowego, nie wyposaża budynku w odpowiedni sprzęt i urządzenia przeciwpożarowe oraz nie stosuje się do innych wymagań przepisów ppoż, powinien mieć pełną świadomość konsekwencji z tego płynących.
Zawartość Instrukcji ppoż
Kiedy zostanie podjęta decyzja o opracowaniu Instrukcji, należy pamiętać aby zawrzeć w niej wszystkie informacje wymagane w rozporządzeniu w sprawie ochrony przeciwpożarowej. Będą to informacje opisowe mówiące o charakterystyce budowlanej obiektu, wyposażeniu w instalacje techniczne i systemy, występowaniu stref i pomieszczeń zagrożonych wybuchem. Ponadto Instrukcja musi określać sposób wyposażenia w sprzęt gaśniczy, regulować zasady postępowania na wypadek zagrożenia pożarowego, informować o wymaganiach w przypadku prowadzenia prac pożarowo niebezpiecznych, normować procedury dotyczące ewakuacji oraz przypisywać zadania do wykonania dla osób będących stałymi użytkownikami obiektu. Czasami problematyczne może się okazać zgromadzenie szczegółowych informacji w zakresie charakterystyki budowlanej obiektu. Dotyczy to w szczególności starych budynków, gdzie dokumentacja projektowa została zagubiona.
Instrukcja, z którą użytkownicy obiektu nie zostaną zapoznani nie będzie spełniała w pełni swojej funkcji profilaktycznej w zapobieganiu zagrożeniom pożarowym. Dlatego też część opisowa musi zawierać wytyczne mówiące o formie, w jakiej użytkownicy obiektu muszą być zapoznawani z Instrukcją. Zapoznanie takie zwykle potwierdzane jest podpisaniem oświadczenia przez każdego ze stałych użytkowników obiektu.
Obowiązujące obecnie Rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów z 7 czerwca 2010 r. w odniesieniu do wcześniejszych, dużo precyzyjniej i szerzej określa zawartość części graficznej Instrukcji. Wymagane informacje muszą być umieszczane na planie sytuacyjnym lub planach poszczególnych kondygnacji. Są to te same dane, które powinny znaleźć się także w części opisowej. Umieszczenie ich w formie graficznej na planach pozwala na szybsze i łatwiejsze ich wykorzystanie np. w trakcie prowadzenia akcji ratowniczo -gaśniczej.
Wykorzystanie Instrukcji podczas działań straży pożarnej ma swoje odzwierciedlenie w innym zapisie rozporządzenia z 2010 r., którego nie było wcześniej, a który zobowiązuje do przechowywania Instrukcji w miejscu dostępnym dla podmiotów ratowniczych. Kolejnym nowym wymaganiem związanym ze zwiększeniem roli praktycznej Instrukcji jest obowiązek przekazywania jej części dot. warunków ochrony przeciwpożarowej oraz planów graficznych do właściwego miejscowo Komendanta Powiatowego lub Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej. Obowiązek ten dotyczy tylko obiektów, gdzie wymagane jest stosowanie systemów sygnalizacji pożarowej.
Aktualizacja Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego
W sytuacji kiedy dla obiektu została opracowana Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego należy pamiętać o jej okresowej aktualizacji. Instrukcja ppoż powinna być aktualizowana co dwa lata oraz w przypadku zmiany warunków ochrony przeciwpożarowej. Znaczy to, że kiedy np. w odstępach półrocznych wykonywane są remonty i dochodzi do zmiany układu pomieszczeń i dróg ewakuacyjnych, zawsze po takich zmianach należy wprowadzić odpowiednie modyfikacje w Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego. Tak samo należy postąpić w przypadku zmiany sposobu użytkowania pomieszczeń, zmian w wyposażeniu w urządzenia przeciwpożarowe itp.
Aktualizacja powinna polegać na wprowadzeniu stosownych zmian do części opisowej oraz naniesieniu poprawek w części graficznej. Zakres aktualizacji za każdym razem powinien zostać odnotowany w karcie aktualizacji Instrukcji znajdującej się w dokumencie. Okresową, dwuletnią aktualizację należy także odnotować, nawet jeśli warunki ochrony przeciwpożarowej nie zmieniły się i nie było potrzeby wprowadzania zmian do Instrukcji.
Dodatkowe informacje z zakresu bezpieczeństwa pożarowego można znaleźć na stronach:
https://www.pewnybiznes.info/skuteczne-zabezpieczania-przeciwpozarowe/
https://www.metale.org/artykuly/szczegoly/72172_czym-sa-instrukcje-bezpieczenstwa-pozarowego
https://www.budownictwo.org/artykuly/szczegoly/72173_serwisowanie-urzadzen-ppoz